Việc McDonald's đổ bộ vào VN gây hiệu ứng đa chiều, đã có nhiều cách nhìn nhận khác nhau, DĐDN đã có cuộc trao đổi với TS Hoàng Anh Tuấn - Tổng thư ký Hiệp hội Marketing VN, nguyên Giám đốc Marketing Microsoft VN xung quanh vấn đề này.
Ông đánh giá thế nào cách thức thâm nhập thành công các thương hiệu quốc tế vào thị trường VN, mà điển hình gần đây là Mc Donalds?
Các thương hiệu thức ăn nhanh có mặt tại VN, theo tôi đang chạy nước rút để chuẩn bị cho cuộc chiến lớn dự kiến bùng nổ vào đầu năm 2014 khi McDonald's nhảy vào VN. Đứng sau chiến dịch đầy tham vọng này là nhóm Cty tên tuổi nhất trong lĩnh vực bán lẻ. Ngoài thương hiệu Burger King, thông qua Tập đoàn Liên Thái Bình Dương đang phát triển các cửa hàng nhượng quyền của Dunkin Donuts (thuộc sở hữu của Cty Dunkin Brands Group) và Dominos Pizza nhằm phủ rộng tất cả các phân khúc thức ăn nhanh tại VN.
Với dân số trên 90 triệu người, trong đó khoảng trên 65% dưới 35 tuổi, VN thực sự là mảnh đất màu mỡ cho các cửa hàng thức ăn nhanh phát triển. Tốc độ tăng trưởng doanh thu ba chuỗi thức ăn nhanh lớn nhất hiện nay là KFC, Lotteria và Jollibee ở mức trên 30%.
Theo ông, McDonald's có thể tạo nên hiệu ứng như Starbucks khi khai trương tại TP HCM?
Cách đây 10 năm, nhiều Cty tìm cách đưa McDonald's vào VN nhưng thất bại. Cuối năm 2012, sau khi Burger King và Subway tuyên bố kế hoạch mở rộng thị phần, lần đầu tiên McDonald's chủ động công bố về ý định thâm nhập thị trường VN theo hình thức nhượng quyền.
Tôi cho rằng McDonald's có thể tạo nên một hiện tượng như Starbucks. Theo khảo sát khách hàng của McDonald's tại VN, trong giai đoạn đầu sẽ là người nước ngoài, Việt kiều, du học sinh... những người chịu ảnh hưởng của văn hóa Mỹ. McDonald's có thể đem lại hiệu ứng tiêu dùng mạnh như Starbucks. Bởi sau hai tháng khai trương cửa hàng đầu tiên tại trung tâm quận 1 TP HCM, khách hàng của Starbucks vẫn thường xuyên phải xếp hàng.
Tuy nhiên, liệu việc McDonald's đổ bộ vào thị trường VN có ảnh hưởng tới nét văn hóa ẩm thực của VN?
Sắp tới, người tiêu dùng VN sẽ lần đầu tiên được nếm những món ăn nhanh của "đế chế" fast-food McDonald's Theo dự kiến, cửa hiệu McDonald's đầu tiên tại VN sẽ được mở tại TP HCM, với thực đơn bao gồm những món như bánh sandwich Big Mac, bánh kẹp phomát, và khoai tây chiên.
Động thái trên McDonald's sẽ đưa VN trở thành quốc gia Châu Á có sự hiện diện của hãng. Điều này cũng cho thấy, VN đang trở thành một trong những thị trường tiêu dùng hấp dẫn nhất ở khu vực Đông Nam Á, bất chấp tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại. Tuy nhiên, điều này sẽ tác động tiêu cực đến văn hóa ẩm thực của VN, khi mà thế giới đang dần chuyển từ thức ăn nhanh, đông lạnh sang các thực phẩm có lợi cho sức khỏe thì VN lại đang tiếp nhận khá nhiều chuỗi thức ăn nhanh từ các quốc gia phát triển.
Theo ông, đâu là khó khăn đối với McDonald's khi tiếp cận thị trường VN?
Cần phải nhắc lại là, McDonald's đã mở rộng kinh doanh ở các quốc gia trên thế giới và hầu hết đều theo mô hình nhượng quyền thương mại. Yếu tố quan trọng giúp McDonald's nhanh chóng bành trướng ra thị trường toàn cầu là chiến lược xuất khẩu mô hình quản lý kinh doanh đã được phát triển và thử nghiệm tại thị trường Mỹ.
Tuy nhiên, để dễ dàng tiếp cận tốt hơn nhu cầu và thị hiếu của khách hàng trên từng thị trường, McDonald's đã đầu tư thời gian, công sức và tiền bạc để nghiên cứu thị trường. Dựa vào những nghiên cứu đó, tại mỗi quốc gia đặt chân đến, McDonald's có tài điều chỉnh sản phẩm của mình cho phù hợp với văn hóa tiêu dùng. Chẳng hạn, tại Malaysia, Singapore và Thái Lan, McDonald's cung ứng thêm sản phẩm đồ uống với hương vị sầu riêng. Các nhà hàng ở Brazil bán kèm các loại nước giải khát làm từ trái gura hay dâu rừng Amazon. Ở Ấn Độ, thịt bò và thịt lợn được thay bằng thịt cừu để phục vụ các giáo dân có tập quán ăn kiêng. Tại VN, McDonald's dự kiến đưa ra 2-3 món phù hợp với khẩu vị địa phương.
Tổng vốn đầu tư cho mỗi cửa hàng McDonald's có thể vào khoảng từ 200.000 - 2,2 triệu USD.
Tóm lại việc McDonald's chuẩn bị vào VN hứa hẹn sẽ có sự phân chia lại miếng bánh thị phần giữa các "đại gia" đồ ăn nhanh thế giới. Tuy nhiên, ai sẽ thống lĩnh thị trường này thì thời gian sẽ trả lời. Song bất kỳ kẻ mạnh nào cũng có những điểm yếu, như gót chân Asin vậy.
Theo tôi, trước mắt McDonald's gặp nhiều rào cản trong việc tìm kiếm và thiết lập mạng lưới cung ứng sản phẩm đầu vào đạt tiêu chuẩn cho các nhà hàng của mình. Ở các thị trường mới, việc đáp ứng được các điều kiện khắt khe về quản lý chất lượng cũng như vận hành của McDonald's là không dễ dàng với các nhà cung ứng hiện có.
Còn đối với các DN Việt trong cuộc đua này thì sao, thưa ông?
Nếu Starbucks được đánh giá là nhân tố mới trong thị trường cà phê VN, thì sự xuất hiện của đế chế McDonald sẽ là "hiểm họa" cho các thương hiệu thức ăn nhanh từ Mỹ như KFC, Jollibee, Lotteria từ Hàn Quốc đang kinh doanh tại VN. Theo đó, các DN Việt khó có thể theo kịp những người khổng lồ như McDonald's.
Có thể nói, hiện phí nhượng quyền của McDonald's được coi là khủng nhất. Mức phí ban đầu để mở đại lý nhượng quyền, theo dự tính là không dưới 45.000 USD, chưa kể hơn 20 khoản khác như phí dịch vụ trả cho chủ thương hiệu.
Nhìn chung, DN nhượng quyền thương mại phải chịu phí kép, gồm phí trước khi hoạt động và trong khi kinh doanh. Tổng cộng tổng vốn đầu tư (phí chuyển nhượng, thuê mặt bằng, thiết bị, trang trí nội thất) cho mỗi cửa hàng McDonald's có thể vào khoảng 200.000 - 2,2 triệu USD. Do vậy, phải là những DN có tiềm lực lớn, có khả năng dư dả tiền bạc mới có thể tiếp nhận khoản phí nhượng quyền khổng lồ này.
Xin cảm ơn ông !
Theo Phương Hà
Diễn đàn Doanh nghiệp
