Marketing là công việc đòi hỏi nghệ thuật ứng xử rất tinh tế nhằm tạo ảnh hưởng đến cách suy nghĩ và sự lựa chọn trong việc mua sắm của đông đảo người tiêu dùng.
Nếu không cẩn thận, người làm marketing có thể gây ra tổn hại hơn là tạo ra lợi ích. Vì vậy, những người làm marketing nên chủ động tránh những sai lầm tiếp thị “chết người” dưới đây để vẫn đi đúng hướng, đồng thời hạ thấp nguy cơ thất bại khi đã bỏ nhiều công sức và chi phí đầu tư.
Tạo ra ảo ảnh. Nhân vật Narcissus trong thần thoại Hy Lạp là một điển hình của sai lầm này. Là người đẹp trai nhất trong xứ sở, Narcissus trở nên quá tự mãn và quá say đắm hình ảnh của chính mình khi cứ suốt ngày đứng soi bóng trên bờ hồ, đến nỗi anh ta bị rớt xuống hồ và chết đuối.
Đối với giới tiếp thị trong thế giới hiện đại, nhiều người cũng có nguy cơ bị rơi vào ảo ảnh. Họ say sưa kể cho mọi người nghe một câu chuyện được thổi phồng mà nhân vật chính là doanh nghiệp của họ hay chính họ, nhưng không ngờ rằng mình đang tạo ra ảo ảnh. Trong khi đó, người tiêu dùng tinh ý lập tức nhận ra những điều “tào lao” và người kể chuyện trở nên vô cùng ngờ nghệch trong mắt họ. Để tránh sai lầm này, hãy tạo ra một câu chuyện mà ở đó khách hàng là nhân vật chính.
Trông cậy vào uy tín của người khác. Câu chuyện cổ tích Chiếc áo mới của vua do Andersen viết về một vị vua quá tin tưởng vào uy tín của hai gã thợ may lừa bịp. Khi chúng khẳng định rằng sẽ tạo cho vua một thứ trang phục thượng hạng mà chỉ có những nhà thông thái nhất mới nhìn thấy và cảm nhận được vẻ đẹp tiềm ẩn, vua đã chi rất nhiều tiền để họ cắt may. Cuối cùng, hai kẻ bịp bợm đã biến vua thành trò hề khi chúng tạo ra bộ trang phục… không vải để vua tồng ngồng đứng trước bàn dân thiên hạ khoe quần áo mới.
Việc tin tưởng vào uy tín hay trình độ chuyên môn của các chuyên gia hoặc nguồn dữ liệu đáng tin cậy nhất vẫn có mặt trái nhất định. Trước tiên, các chuyên gia không phải là thần thánh nên đã từng gặp phải không ít sai sót trong quá khứ, ví dụ trong thập niên 1960 đã có nhiều bác sĩ Mỹ khẳng định rằng hút thuốc không nguy hiểm. Mặt khác, nếu chỉ biết dựa dẫm vào các thông tin có vẻ có cơ sở khoa học không thôi thì người làm marketing dễ bỏ quên cách tiếp cận dễ dàng hơn, thuyết phục hơn là đi vào tâm tư và nguyện vọng của người tiêu dùng. Do đó, dù có trong tay nhiều bằng chứng khoa học làm cơ sở chứng minh cho chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ thì người làm tiếp thị vẫn phải nhớ kỹ rằng mình đến với khách hàng trước hết bằng lòng nhiệt tình và tỏ ra am hiểu nhu cầu thực tế của họ.
Lừa dối khách hàng. Câu chuyện ngụ ngôn Con sói đội lốt cừu của Aesop kể rằng một con sói len lỏi vào giữa bầy cừu bằng cách đội một lớp lông cừu để chờ khi đêm xuống sẽ ra tay bắt một chú cừu non làm thịt. Sự ngụy trang của sói đạt tới mức quá hoàn hảo, đến nỗi người chăn cừu không nhận ra đó là sói và dùng dao mổ thịt đúng chú cừu giảấy để làm bữa ăn tối.
Trong thế giới tiếp thị ngày nay, cái giá phải trả do kém trung thực ngày một đắt. Với sự xuất hiện của các phương tiện truyền thông xã hội từ Google +, Twitter đến Facebook cũng như các trang đăng tải ý kiến của người tiêu dùng, gồm Twitterverse, Blogosphere và Yelp, dù có nhiều “độc chiêu”, người bán hàng rất khó đánh lừa được khách hàng. Do đó, tốt hơn hết là nói trung thực về sản phẩm hoặc dịch vụ mà mình cung cấp, không nên nói sai sự thật.
“Nổ” quá mức. Mặt trái của việc cố ý thêu dệt để cho người khác thấy doanh nghiệp của mình to lớn hơn, vĩ đại hơn nhiều so với thực tế được khắc họa rất rõ trong câu nói nổi tiếng trong tác phẩm kinh điển Phù thủy xứ Oz, đó là “Hãy chú ý đến người đứng sau bức mành!”. Nhiều nhà tiếp thị cho rằng cần phải tuyên truyền thật “hoành tráng” thì mọi người mới lắng nghe. Song, tìm kiếm cho mình một bản sắc riêng và độc đáo mới là điều thật sự cần làm vì khách hàng luôn muốn hiểu rõ ai là người đứng sau các sản phẩm và dịch vụ mà họ sẽ mua và sử dụng.
Quảng cáo khoác lác. Hài hước, khoác lác quá mức có tác hại khó lường và đó cũng là lý do vì sao hầu hết các quảng cáo của giải đấu bóng đá Mỹ Superbowl không tỏ ra hiệu quả trong việc kích cầu đối với sản phẩm được mời chào. Vì vậy, cần rất thận trọng và khéo léo kết hợp giữa yếu tố cảm xúc và hài hước trong quảng cáo, nếu không, người tiêu dùng sẽ cảm nhận thấy một điều gì đó quá trớn và bỏ qua ngay hình ảnh thương hiệu lẫn dòng thông điệp quảng cáo.
Theo DNSGCT
