Ngành bia đang chịu tác động kép của Nghị định 100 và COVID-19. Mất bao lâu để ngành này có thể hồi phục và lấy lại những gì đã mất?
Cơn bĩ cực
Có thể nói, nửa đầu năm 2020 là khoảng thời gian khó khăn đối với ngành rượu, bia khi bị kẹp giữa 2 gọng kìm lớn. Nghị định 100 về xử lý vi phạm đối với người tham gia giao thông có sử dụng rượu bia đã phần nào làm giảm lượng tiêu thụ rượu bia trong những tháng đầu năm 2020. Bên cạnh đó, việc bùng phát đại dịch COVID-19 cũng là ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động chung của ngành. Sản lượng sản xuất và tiêu thụ đối với bia đều giảm trong nửa đầu năm 2020.
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2020, sản lượng bia sản xuất đạt gần 1,96 tỉ lít, giảm 17,4% so với cùng kỳ năm 2019. Nhu cầu đối với bia bị ảnh hưởng tiêu cực trong 6 tháng đầu năm 2020. Số liệu được Trung tâm Phân tích và Tư vấn đầu tư thuộc Công ty Chứng khoán SSI thống kê, sản lượng tiêu thụ bia trong 6 tháng đầu năm 2020 giảm 12,7% so với cùng kỳ năm trước.
Quý II/2020 được SSI Research đánh giá là quý xấu nhất đối với ngành bia do chính sách giãn cách xã hội trên toàn quốc trong 3 tuần đầu tiên của tháng 4, và do các cơ sở kinh doanh đồ uống bị yêu cầu đóng cửa trong thời gian dài hơn các cơ sở kinh doanh khác (giữa tháng 3 đến đầu tháng 6). Các yêu cầu đóng cửa đối với các cơ sở kinh doanh đồ uống như vậy tiếp tục được ban hành tại các khu vực có nguy cơ lây nhiễm cao trong đợt bùng phát dịch bệnh hiện tại.
Đối với Tổng Công ty Cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco, HoSE: SAB), nửa đầu năm 2020 là giai đoạn đầy thách thức với Công ty. Trong đó, quý I/2020 được SSI Research đánh giá là quý xấu nhất đối với lợi nhuận của Công ty. Trong quý này, lợi nhuận sau thuế của Sabeco chỉ ở mức gần 717 tỉ đồng, giảm hơn 44,4% so với cùng kỳ năm 2019.
Trong bối cảnh COVID-19 bùng phát mạnh, việc thi hành Nghị định 100 và những tin tức giả mạo về Công ty và sản phẩm của Công ty, Sabeco đã phải thực hiện nhiều biện pháp để giảm thiểu tác động của những thách thức lên kết quả kinh doanh.
Sabeco đã tạm thời đóng cửa một số nhà máy bia và đóng cửa một phần một số nhà máy khác trong giai đoạn nhu cầu sụt giảm. Giảm tiêu thụ điện, nước và ưu tiên việc bảo trì, bảo dưỡng trong giai đoạn nhu cầu giảm sút.
Thêm vào đó, Công ty cũng hoãn dự án mở rộng công suất tại Củ Chi và Sóc Trăng và tạm dừng các hoạt động đầu tư không quan trọng khác. Đồng thời Sabeco cũng thực hiện thuyên chuyển nhân viên từ kênh bán hàng tại chỗ sang kênh bán hàng mang về đồng thời tăng cường bán hàng qua kênh mang về (tạp hoá, siêu thị).
Hồi thái lai
Đối với Sabeco, kết quả kinh doanh đã có sự khởi sắc trong quý II/2020 khi doanh số của Công ty ghi nhận đà phục hồi tích cực trong bối cảnh phục hồi của toàn ngành. Cụ thể, Công ty ghi nhận hơn 7.135 tỉ đồng doanh thu thuần trong quý II/2020, tăng 45,3% so với quý I/2020.
Trong năm 2020, SSI Research ước tính sản lượng bia của Sabeco giảm 30% so với cùng kỳ. “Trong 6 tháng cuối năm 2020 kỳ vọng sẽ tốt hơn 6 tháng đầu năm 2020 nếu như không có đợt giãn cách xã hội nào trên phạm vi cả nước như hồi đầu tháng 4”, SSI Research nhận định.
Trong năm 2021, SSI Research ước tính Sabeco có thể đạt 33.330 tỉ đồng doanh thu thuần, tăng 23% so với năm trước và đạt hơn 5.082 tỉ đồng lợi nhuận ròng, tăng 27,5% so với năm 2020.
Theo SSI Research tại Hà Nội và TP. HCM, Heineken là công ty bia có độ phủ sản phẩm cao nhất trên kênh thương mại hiện đại. Gần đây, Heineken đã cho ra mắt sản phẩm mới không cồn “Heineken 0.0” tại Việt Nam sau khi Nghị định 100 có hiệu lực. Trong khi đó, Sabeco chưa có kế hoạch sản xuất sản phẩm tương tự, do Công ty tin rằng sản phẩm này chỉ chiếm tỉ trọng nhỏ trong toàn ngành nói chung. Thay vào đó, Sabeco đã giới thiệu sản phẩm khác có tên là “Lạc Việt” nhân dịp kỷ niệm 145 năm thành lập để cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm Bia Việt, một sản phẩm của Heineken đã được ra mắt để phục vụ thị hiếu của người Việt Nam kể từ đầu tháng 4.
Trong năm 2021, SSI Research cho rằng ngành bia có thể phục hồi 20% do sự phục hồi từ mức cơ sở thấp ước tính trong năm 2020. Mặc dù vậy, SSI Research không kỳ vọng mức tiêu thụ bia sẽ đạt mức trước khi có dịch COVID-19 trong năm 2021. “Chúng tôi cho rằng mức tiêu thụ bia có thể mất vài năm để phục hồi về mức trước khi có dịch COVID-19 và trước khi ban hành Nghị định 100”, SSI Research đánh giá.
Vũ Hoài
* Nguồn: Nhịp cầu Đầu tư
