Sản phẩm, chất lượng rõ ràng là những yếu tố quan trọng, ảnh hưởng tới thành công của nền tảng di động.
Không thể phủ nhận những yếu tố này rất quan trọng, nhưng mình chúng thì chắc chắn chưa thể làm nên sự thành công của một nền tảng. Vậy còn yếu tố "chiến lược", liệu đây có phải là yếu tố quyết định thành công của một nền tảng đi động?
Trong công việc kinh doanh, sự thành công của một sản phẩm, một dịch vụ có đóng góp hết sức to lớn của yêu tố "chiến lược". Yếu tố "chiến lược" ở đây bao gồm những gì? Đó là quản lí tổng thể, xác định thị trường, tiếp cận thị trường. Trong quá trình phát triển của thị trường, những sản phẩm ra đời sau lại càng cần có một chiến lược hợp lí để có thể chen chân và tìm chỗ đứng trong thị trường, "người đến sau" nhất định phải tạo được sự khác biệt ở ít nhất một khía cạnh nào đó tốt hơn so với những sản phẩm khác, thì mới có thể tồn tại. Vậy "chiến lược" của các công ty cung cấp nền tảng di động là gì?
Đột phá – Thống nhất – Tập trung
Cách đây 7 năm, Apple bước chân vào thị trường di động trong vai một tân binh, ít kinh nghiệm, nhưng lại làm thay đổi hoàn toàn cục diện thị trường. Khi đó, Nokia đang là "kẻ thống trị" với 40% thị phần di động toàn cầu, những ông lớn khác như RIM, Motorola, Samsung, Sony Ericsson đều không dễ gì có thể vượt qua. Nhưng Apple đã nhanh chóng làm đảo lộn cục diện thị trường với chiến lược "đột phá – thống nhất – tập trung".
Đột phá về sản phẩm, thống nhất về chất lượng, tập trung trong quản lí, là những điều đã đem lại thành công cho Apple trong suốt những năm qua. Sự thống nhất đó được thể hiện qua chất lượng, ví dụ như chất lượng của các thiết bị phần cứng và các ứng dụng của Apple đều được thống nhất theo những tiêu chuẩn chung. Các sản phẩm phải tuân thủ theo những yêu cầu vô cùng khắt khe về thiết kế, tính năng, độ ổn định, mức độ an toàn. Các ứng dụng của các nhà phát triển thứ 3 cũng không phải ngoại lệ, Apple luôn kiểm duyệt rất kĩ các ứng dụng trước khi đưa lên AppStore.
Apple nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường di động chỉ trong một thời gian ngắn khiến cho các đối thủ theo sau gặp rất nhiều khó khăn trong việc cạnh tranh. Nhưng với những chiến lược hợp lí, Android và Windows Phone vẫn tìm được chỗ đứng và phát triển lớn mạnh. Có một điểm rất giống nhau giữa nền tảng Android của Google và Windows Phone của Microsoft, đó là cả 2 cùng sử dụng chung chiến lược "Đại dương xanh".
Chiến lược "Đại dương xanh" là gì? là tạo ra một thị trường không cạnh tranh mà tập trung vào phục vụ nhu cầu của thị trường, liên kết các công ty khác biệt, hoạt động với những chiến lược khác biệt cùng phục vụ một mục tiêu chung và mức chi phí thấp. Trong chiến lược đó Google và Microsoft đóng vai trò là người gắn kết và giải quyết tranh chấp giữa các đối tác của mình, là người điều phối hoạt động của liên minh.
Đối với các nhà phát triển ứng dụng, Android và Windows Phone cũng cung cấp một kho ứng dụng trực tuyến cho người dùng, và các nhà phát triển thông qua đó để tiếp cận với khách hàng, dựa vào chính đánh giá, so sánh của khách hàng để quảng cáo cho mình. Ngoài ra họ cũng nhận được những nguồn thu không nhỏ từ hoạt động quảng cáo được Google và Microsoft chi trả. Nhờ vào chiến lược này mà Android đã vượt mặt iOS để trở thành nền tảng di động lớn nhất thế giới, trong khi Windows Phone, mặc dù chậm chân hơn 2 đối thủ cạnh tranh, nhưng vẫn nắm giữ được vị trí thứ 3 trên thị trường di động, và tiếp tục bám sát hai đối thủ cạnh tranh.
Tuy nhiên trong cách áp dụng chiến lược "Đại dương xanh", Google và Microsoft cũng có những thiếu sót không nhỏ, đặc biệt là trong chính sách phát triển kho ứng dụng, việc kiểm soát thiếu nghiêm ngặt nhằm tăng nhanh về số lượng ứng dụng khiến cho 2 nền tảng này tiềm ẩn nhiều nguy cơ và trở nên dễ bị tổn thương hơn rất nhất so với iOS.
Khi mà thị trường di động gần như đã ở vào thế "tam phân thiên hạ", thì việc các nền tảng di động khác tìm được chỗ đứng là rất khó khăn. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là không thể thực hiện được. Nhưng các nền tảng đi sau phải chấp nhận hi sinh rất nhiều, Amazon là một ví dụ điển hình cho chiến lược "Hi sinh để chiếm lĩnh thị trường".
Hy sinh để chiếm lĩnh thị trường
Phương châm của Amazon khi "tấn công" thị trường di động thể hiện điều đó rất rõ ràng, "bán dịch vụ thay vì bán thiết bị". Amazon sẵn sàng chấp nhận lỗ trong việc phân phối và cung cấp các thiết bị máy tính bảng Kindle Fire của mình để có thể chiếm lĩnh thị trường, nhằm phục vụ cho việc kinh doanh dịch vụ nội dung.
Theo các nhà phân tích, chi phí sản xuất một máy tính bảng Kindle Fire là 202 USD, trong khi giá bán của sản phẩm này chỉ là 199 USD, như vậy Amazon đã chấp nhận chịu lỗ 3 USD trên mỗi thiết bị.
Nếu tính đến cả chi phí vận chuyển đắt đỏ hiện nay và hoa hồng cho các nhà phân phối, Amazon sẽ lỗ trên 10 USD cho mỗi máy tính bảng Kindle Fire bán ra. Nếu so sánh với mức lợi nhuận 60-70% trên mỗi chiếc iPad của Apple bạn sẽ thấy Amazon "chịu chơi" tới mức nào. Nhưng bù lại, Amazon có được 21% thị phần máy tính bảng khu vực Bắc Mỹ, và trở thành đối thủ cạnh tranh lớn nhất của iPad tại khu vực thị trường này. Điều này giúp thúc đẩy doanh thu của Amazon tăng tới 34%, và số lượt tải ứng dụng của Amazon AppStore tăng 500%, điều này chắc chắn sẽ thu hút các nhà phát triển ứng dụng đến với nền tảng di động của Amazon.
Chiến lược sai lầm đồng nghĩa với thất bại
Sự thất bại của các nền tảng ứng dụng như MeeGo, WebOS, Bada cũng là do thiếu một chiến lược hợp lí. Sai lầm trong quản lí chiến lược tổng thể của Nokia, HP, Samsung là hết sức rõ ràng. Bên cạnh việc phát triển MeeGo, Nokia vẫn song song phát triển Symbian, Samsung vẫn song hành phát triển Tizen bên cạnh Bada, HP thậm chí còn định bỏ cả mảng sản xuất máy tính của mình vì cuộc khủng hoảng chiến lược này. Việc nguồn lực bị phân tán khiến cho các công ty này không thể dành hết sức để phát triển một nền tảng, bên cạnh đó việc các nền tảng của các công ty này tự cạnh tranh với nhau cũng gây khó khăn cho người dùng.
Nokia, HP, Samsung đều phạm phải những sai lầm nghiêm trọng trong chiến lược
Chiến lược tìm hiểu nhu cầu thị trường của các công ty này cũng phạm phải một sai lầm nghiêm trọng. Nokia đã có smartphone màn hình cảm ứng đa điểm từ năm 2004-2005, nhưng họ lại chậm trễ trong việc đưa sản phẩm này ra thị trường và để cơ hội rơi vào tay Apple. Trong khi đó HP Pre và HP Touch khi đưa ra thị trường có giá bán "trên trời", khiến cho những sản phẩm này trở thành sản phẩm thất bại. Trong khi Samsung Wave thì không thể so sánh về cả sức mạnh lẫn tính năng với chính người anh em Galaxy của mình.
Chiến lược tiếp cận thị trường của cả 3 công ty này cũng rất đáng trách. Sự xuất hiện của các sản phẩm này hầu như chẳng được mấy người biết đến. Trong khi đó những nền tảng di động như iOS, Android, Windows Phone, Amazon Kindle được dành cả một đại sự kiện với sự tham dự của hàng nghìn người và thu hút sự tập trung chú ý của báo giới toàn cầu. Không chỉ vậy, trong đợt ra mắt Windows 8/Windows Phone 8, Microsoft thậm chí đã chi tới 1 tỷ USD cho chiến lược quảng cáo nền tảng này trên các phương tiện truyền thông của hàng trăm quốc gia.
Lời kết
Rõ ràng "chiến lược" đóng vai trò quyết định đối với thành công của một nền tảng di động, bênh cạnh sự hỗ trợ từ các yếu tố khác như chất lượng của nền tảng di động, nhà sản xuất thiết bị, nhà phát triển ứng dụng. Một nền tảng di động, mà đặc biết là các nền tảng mới, muốn thành công cần phải có một chiến lược hợp lí, và đặc biệt là khả năng tạo ra thị trường mới, vì thế giới không ngừng vận động, khoa học không ngừng phát triển.
Sơn Trần
Theo Techinasia
