Việc cố gắng trở nên thông minh thường làm cho chúng ta ít sáng tạo hơn. Thông thường mọi người thường nghĩ thông minh và sáng tạo là hai khái niệm hoàn toàn tách biệt nhau. IQ cao gắn với việc thu hồi và xử lý các thông tin có ý thức nhanh nhạy. Trong khi khả năng sáng tạo thường có vẻ bí ẩn hơn - ý tưởng đơn giản là bật ra trong đầu ngay cả khi bạn đang tắm dưới vòi hoa sen hoặc lúc đang nhìn vô thức ra ngoài cửa sổ xe lửa.
Tuy nhiên, theo nhà khoa học nhận thức Guy Claxton hai khả năng thực sự có mật thiết với nhau nhưng không phải theo cách mà bạn có thể tưởng tượng. Trong một cuộc nói chuyện năm ngoái tại Diễn đàn London Business Forum, các chuyên gia về học tập và sáng tạo cho rằng việc cố gắng trở nên thông minh thường làm cho chúng ta ít sáng tạo hơn.
Quá thông minh khó sáng tạo?
Mọi người đều muốn được xem là người thông minh và không có gì sai với điều đó. Vấn đề phát sinh, theo Claxton là định nghĩa trí thông minh của chúng ta quá hạn hẹp.
"Có một ý tưởng mở rộng về điều gì đó đồng nghĩa với việc trở nên thông minh," ông nói. "Khái niệm hẹp này được xây dựng xung quanh chúng ta thường gọi là trí thông minh. Nó bao gồm khả năng lập luận, xâu chuỗi các sự kiện, giải thích một bảng tính. Đó là tất cả những thứ được thực hiện có ý thức, những gì chúng ta biết qua nghiên cứu trong khi đó còn một khía cạnh cực kỳ hữu ích của trí thông minh ít được chú ý tới liên quan đến các khu vực não bộ mơ hồ hoặc lãng mạn.
Trong những nỗ lực của chúng tôi để xuất hiện thông minh, chúng ta thường đưa ra quyết định quá nhanh hoặc vội đưa ra những ý tưởng mơ hồ đầu tiên bật ra trong đầu của chúng tôi. Sự sáng tạo thực sự cần thời gian và không gian, việc cắt giảm quá trình sáng tạo nhằm đưa ra câu trả lời hợp lý nhanh chóng và liên tục, bạn đang loại bỏ không gian cho sự sáng tạo.
Hãy ra quyết định chậm lại
Để tránh suy nghĩ quá nhiều vào lối đi cho sự sáng tạo của bạn, Claxton khuyến cáo bạn áp dụng nguyên tắc sáng tạo đơn giản là không bao giờ đưa ra một quyết định trước khi bạn phải buộc phải thế. “Bất cứ khi nào có một quyết định mà cần phải được thực hiện, điều đầu tiên bạn nên tự hỏi mình là: Khi nào thì quyết định này cần phải được thực hiện và bạn không thực hiện nó cho đến khi đó”, chuyên gia này chỉ ra.
"Nếu bạn quyết định sớm, nếu bạn cho rằng rằng sự quyết đoán nhanh là dấu hiệu của trí thông minh, nó thực sự đảo ngược lại điều đó, đó là một dấu hiệu của sự ngu ngốc vì nó dừng việc bạn cho mình thêm thời gian thu thập thông tin nhiều hơn, lắng nghe linh cảm nhiều hơn cho tới việc cho phép các ý tưởng sáng tạo nở hoa trong tâm tâm trí của bạn. Nếu bạn tự đánh mất chính mình, đó không phải là thông minh. Điều này chỉ là tính cách quyết đoán của bậc nam nhi”, Guy Claxton cảnh báo.
Vì vậy, lần sau khi bạn cảm thấy sự thôi thúc cần phải đưa ra bước nhảy vọt với lập luận và kết luận ngay lập tức một vấn đề hoặc câu hỏi được đưa ra, hãy tự hỏi rằng việc đáp ứng ngay lập tức xuất phát từ vấn đề thực sự cấp bách hay bởi vì bạn chỉ cần cố gắng để khoe trí thông minh của mình. Nếu câu trả lời là vế sau, hãy tự nhắc nhở nhẹ nhàng với chính mình rằng sáng tạo hơn thường có nghĩa là ít thông minh đi, điều này có thể dẫn đến kết quả bạn cần nhiều không gian hơn cho những ý tưởng tốt nhất xuất hiện.
Thảo Nguyên
Theo Inc.